EYLÜL

 

''İnsanın içinden çıkamadığı en büyük cezaevi geçmişte yaşadığı hayal kırıklıklarıdır.''

''Ah insanlar, şu insan kalbi... Yüz bin anlamlı bir bilmece.''

''Yüreğinizdeki sevgiyi israf ediyorsunuz.''

''Ah fakat ölüm olmasaydı dünya ne müthiş bir cehennem olurdu.''

''...öyle bir yer olmalı ki, insan kalabalıkta yaşamalı fakat içine girmeden...''

Eylül, Mehmet Rauf.

Yazarın en önemli  eseri olarak nitelendirilen Eylül romanı aynı zamanda Türk edebiyatının ilk psikolojik romanı olarak kabul edilmektedir. 

Eylül ayında yani sonbaharda geçmekte olan kitabın konusundaki ana karakter: Süreyye, Suat ve Necip’tir. Süreyya ve Suat evli çiftlerdir. İyi bir evlilikleri olduğunu düşünen çift dışarıdan bakıldığında imrenilecek ve parmakla gösterilecek kişiliklere sahiptirler. Fakat her çif gibi Süreyya ve Suat’ın da kendi içlerinde ve aralarında halledemedikleri sorunlar vardır. 

Her iki karakter de kitaptaki anlatım boyunca kendi içlerinde duyguları ve düşünceleri okura monolog şeklinde sunmaktadır. Bir nevi roman kahramanlarının iç dünyalarına olan tahlilleri okumaktayız.

Necip ise Süreyya ve Suat’ın yakın aile dostlarıdır. Necip bu evli çiftle imrenen gözlerle bakan insanlardan biridir. Kendine uygun bir eş bulamayan Necip’in ideal profilindeki kadın karakteri ise Suat’tır. Zaman geçtikçe Suat ve Necip arasında duygusal bir bağ oluşur. Bu bağ her ikisinin vicdan ve ahlak yargılarına ters gelse de kalplerine engel olamazlar. 

Psikolojik dram türdeki roman, karakterlerin kendi iç dünyalarını tahlil edişleriyle okuru olay örgüsünün içine çekiyor.